路远知“开利”驾享新体验 开利轮胎正式登陆中国市场

Бодос з?йн ?зэгдэлн??дэй жээшэ

百度 据了解，派出所民警处警时张先生已被送入医院抢救。

Бодос з?й г?, али физикэ (Грек: φ?σι? (phúsis), "байгаали" ба φυσικ? (phusiké), "байгаалиин тухай мэдэлгэ" гэдэг?ээ гаралтай) — матери, энерги, орон зай ба саг хугасаае захирдаг тулгуур хуулинуудые нээхэ болон ойлгохо зорилготой шэнжэлхэ ухаан юм. Физикэдэ юртэмсэ ба т??нэй харилсан ?йлэшэлэлн??дэй эгэл хэ?эг??д, м?н тулгуур заршамуудай х?рээндэ ?айн ойлгожо болохын системэн??дые шэнжэлхэ ябадалые абажа ?зэдэг.

Б?хы атомай дотоодо дахи харилсан ?йлэшэлэлые б?рилд??лдэг квант механикын ?зэгдэл??дые оролсуулан юртэмсын хамагай ?ндэ?эн ажалалгаае шудалдаг тула физикые тулгуур шэнжэлхэ ухаан гэжэ ?зэжэ болохо ба ??н дээрэ хими, дэлхэй шудалал, биологи, ба ниигэмэй шэнжэлхэ ухаанууд тогтожо байдаг. ?ндэ?эн физикэдэ гара?ан нээлт??д бусад б?хы шэнжэлхэ ухаануудта шухала н?л?? ?з??лдэг.

Оршол

Бодос з?йнь туршалгын ?рэ д?нг тайлбарлаха онолой загбар болбосоруулха, ?нэн загбартаа тулгуурлан дараагай шатанай туршалгын ?рэ дvнг тоосохо маягаар шэнжэлхэ ухаанай аргые ашаглан байгаалиие танижа мэдэхэ оролдого хэдэг. Анха физикэнь байгаалиин философиин нэгэ хэ?эг бай?ан ба 19-р зуунда философи?оо ?алажа бэеэ даа?ан позитив шэнжэлхэ ухаан болон х?гжэбэ. Физикууд кваркууд?аа хара н?хые х?рэтэр, тусгаар атом?оо хэтэ дамжуулагша х?рэтэр ?ргэн х?рээнэй физикэ ?зэгдэлн??дые шудалдаг.

Физикын тулгуур онолнууд

• ?унгадаг механика (классик механика) бэесын харилсан байрашал ??ршэлэгдэхэ хамагай энгын х?дэлг??нэй шалтагаан, з?й тогтолые шудалдаг физикын ?албари юм. ?унгадаг механикын ?ндэ?эн хуулинуудые томьёол?он Ньютоной нэрэмжэлтэ "Ньютоной механика" гэжэ дуугардаг. ?унгадаг механикань х?дэлг??нг?й бэет??дые загбаршалдаг статик, х?дэлдэг бэет??дые загбаршалдаг кинематика, ба х?сэнэй ?йлэшэлэл доробо бэет??дые загбаршалдаг динамика гэ?эн хэ?эг??дтэ хубаагддаг.
• Сахилгаан суранзан хэмээхэ ?албаринь сахилгаан суранзан ороной шэнжэ шанарые ?удална. Сахилгаан сэнгэтэй байхань б??мсын ?ндэ?эн шэнжэ шанар болон т??нтэй холбоотой ?зэгдэлн??дые энэ ?албарита абажа ?зэдэг.
• Термодинамикань дулаанай ?йлэшэлэл ба энергиин нэгэ т?лэб??? н?г??д шэлжэхэ хубирал, эдэгээрэй температура, даралта, эзэлх??н, механик ?йлэшэлэл, ажал зэрэгтэ н?л??лхэ н?л??лэлые ?удалдаг физикын хэ?эг юм. Тэлдэг хэн?ээ ашагтай ажал гаргадаг дулаанай машиные ?айжаруулха гэ?эн оролдолгууд?аа термодинамика т?рэн гара?ан байна.
• Статистик механикань термодинамикатай нягта холбоотой онол ба б?рид??лдэг бишыхан хэ?эг??дтэнь статистикын заршамуудые хэрэглэн макро системн??дые шудалдаг.
• Квант механикань атомай хэмжээнэй ба т??н?ээ бишыхан системн??д, тэдэгээрэй сасарагтай харилсан ?йлэшэлэлсэхэ ?йлэшэлэлые ажаглагдаха хэмжэгдэх??н??дэй ту?аламжатай шудалдаг онолой физикын ?албари юм. Квант механикань б?хы т?рэлэй энергиие багаса багасаар сасардаг гэ?эн ажаглалтан дээрэ ?ндэ?элэгдэдэг.
• Харисангын онолиинь дарааха хоёр онол?оо б?тэнэ:
  • Харисангын тусхай онолиинь (1) вакуум дахи гэрэлэй хурдан тогтомол ба гэрэл ??дхэгшэ ажаглагшын али али?аа хамаархаг?й, м?н (2) б?хы инерциал тоололой системэн??д дэхи физикын хуулинуудай математика элэрхэлэл эжэл байна гэ?эн хоёр постулат дээрэ ?ндэ?элэгдэдэг. Эдэгээрынь масса ба энергиин эквивалент шанар, хурдтай бэеын масса, хэмжээ ба хугасаа ??ршэлэгдэхэ ?зэгдэлн??дтэ х?ргэдэг.
  • Харисангын ниитын онолиинь, дээрэхи онолой татадаг х?сэные оролсуулан тоосо?он ?ргэтгэл юм.

Онол	Дэд ?эдэбн??д	Концепцинууд
?унгадаг механик	Ньютоной хуулинууд, Лагранжай механика, Хамильтоной механика, Кинематика, Статика, Динамика, Хаосай онол, Акустика, Шэнгэнэй динамика, Та?аралтаг?й оршоной механика	Нягта, Хэмжээс, Татадаг х?сэн, Орон зай, Саг хугасаа, Х?дэл??н, Ута, Байрлалга, Хурдан, Хурдадхал, Галилейн инвариант заршам, Масса, Импульс, Х?сэн, Энерги, Импульсай момент, Х?сэнэй момент, Хадгалагдаха хуулинууд, Гармоник хэлбэлзэл, Долгин, Ажал, Шадал, Лагранжиан, Хамильтониан, Тайт-Брайнай ?нсэг??д, Эйлерэй ?нсэг??д
Сахилгаан суранзан	Сахилгаан статика, Электродинамика, Сахилгаан, Суранзан, Максвеллай тэгшэтгэлн??д, Оптика	Багтаамжа, Сахилгаан сэнгэ, Г?йдэл, Сахилгаан дамжуулал, Сахилгаан орон, Сахилгаан нэбтрэлгэ, Сахилгаан потенциал, Сахилгаан эсэрг??сэл, Сахилгаан суранзан орон, Сахилгаан суранзан индукци, Сахилгаан суранзан долгин, Гауссай гадаргуу, Суранзан орон, Суранзан урсагал, Суранзан монополи, Суранзан нэбтрэлгэ
Термодинамика ба Статитик механика	Дулаанай машина, Кинетик онол	Больцманай тогтомол, Хосмог хубисагшад, Энтальпи, Энтропи, Т?лэбэй тэгшэдхэл, Жэгдэ хубаарилагдаха теорема, С?л??тэ энерги, Дулаан, Идеаль хии, Дотоодо энерги, Термодинамикын хуулинууд, Максвеллай харисаа, ?л бусаха процесс, Изингиин загбар, механика ?йлэшэлэл, Статистик ниилбэри, Даралга, Бусаха процесс, Аяндаа ябагдаха процесс, Т?лэбэй функци, Статистик ансамбль, Температура, Термодинамик тэнсэбэри, Термодинамик потенциал, Термодинамик процесснууд, Термодинамик т?лэб, Термодинамик системэ, Зуурамтагай шанар, Эзэлх??н, Ажал
Квант механика	Фейнманай интеграл, Сарнилын онол, Шредингериин тэгшэтгэл, Квант ороной онол, Квант статистик механика	Адиабат д?хэлтэ, Хара бэеын сасаргалта, Харгалзаха заршам, С?л??т б??м, Хамильтониан, Гильберт огторгуй, Адли б??мсэ, Матрицын механика, Планкиин тогтомол, Ажаглагша, Операторнууд, Квант, Квантшалал, Квант энтанглмент, Квант гармоник хэлбэлзэл, Квант тоо, Туннелиин эффект, Шредингерэй муур, Диракиин тэгшэтгэл, Спин, Полгионой функци, Долгиной механика, Б??м-долгиной хоёдмол шанар, Тэг энерги, Паулиин заршам, Гейзенбергэй тодорхойгын заршам
Харисангын онол	Харисангын тусхай онол, Харисангын ниитын онол, Айнштайнай ороной тэгшэтгэлн??д	Ковариант шанар, Айнштайнай согсо?он, Эквивалентын заршмм, 4-импульс, 4-вектор, Харисангын ниитын заршам, Геодезиин х?дэлг??н, Гравитаци, Гравитаци - сахилгаан суранзан, Инерциал тоололой системэ, Инвариант шанар, Лоренц агшалт, Лоренц цогцос, Лоренц хувиргалт, Масс энергийн эквивалент чанар, Метрик, Минковскийн диаграм, Минковскийн огторгуй, Харьцангуйн зарчим, Хувийн урт, Хувийн хугацаа, Тооллын систем, Тайвны энерги, Тайвны масс, Нэгэн зэргэ байдлын харьцангуй чанар, Огторгуй-хугацаа, Харьцангуйн тусгай зарчим, Гэрлийн хурд, Энерги-импульсын тензор, Хугацааны удаашрал, Ихрийн парадокс, Ерт?нцийн шугам

Шэнжэлхэ Ухаан

Х?м??нлигэй | Ниигэмэй | Байгаалиин | Техникгэй | Хэрэглээнэй Тооной ухаан | Бодос з?й | Хими | Газар з?й | Одон орон шудалал | Биологи | Т??хэ | Хэлэн шудалал | Филологи | Г?н ухаан | Сэдьхэл шудалал | Ниигэм шудалал | Антропологи | Эдэй засаг | Информатика